Zwrotnik

Zwrotnik – równoleżnik ziemski, nad którym Słońce „zawraca” w swym pozornym rocznym ruchu po niebie. Jedynie w obszarze między zwrotnikami Słońce można obserwować w zenicie. Szerokość geograficzna zwrotników jest definiowana przez nachylenie ekliptyki do równika niebieskiego. Ponieważ ten kąt powoli zmienia się w czasie, stąd zwrotniki nie zajmują stałego położenia na Ziemi i aktualnie powoli zbliżają się do siebie o prawie pół sekundy rocznie. W roku 2011 zwrotnik Raka znajdował się na 23° 26′ 16″ szerokości geograficznej północnej, a zwrotnik Koziorożca na 23° 26′ 16″ szerokości geograficznej południowej. W roku 1917 znajdowały się dokładnie na szerokości 23° 27'.

Zwrotnik KoziorożcaW momencie przesilenia grudniowego Słońce dochodzi do zwrotnika półkuli południowej – zwrotnika Koziorożca. Moment ten na półkuli północnej rozpoczyna astronomiczną zimę.